Hemoroidi
Hemoroidi su normalna anatomska vaskularna struktura u analnom kanalu. Hemoroidalna bolest je proširenje hemoroidalnih vena ispod sluzokože završnog dela debelog creva tj. analnog kanala. Sva stanja koja dovode do pojačanog pritiska u venama završnog dela debelog creva doprinose nastanku hemoroidalne bolesti. Kod pacijenata sa proširenim venama postoje najmanje dva, češće više znakova slabosti vezivnog tkiva – proširenje vena drugih regija tela, hemoroidi – varikoziteti završnog dela creva, varikokela – varikoziteti mošnica, preponske, trbušne kile, strije, celulit, ciste, deformiteti stopala, atopijski dermatit, rosaceae-venektazije lica, potkožna krvarenja.
Hemoroidi mogu biti unutrašnji i spoljašnji. Unutrašnji nastaju blizu početka analnog kanala, a spoljašnji na analnom otvoru. Unutrašnji hemoroidi potiču od unutrašnjeg venskog hemoroidnog pleksusa u gornjem delu analnog kanala i rektumu. Oni se uvećavaju, zahvataju kožom prekriveni donji deo analnog kanala i čine vidljivim spoljnji hemoroidalni venski pleksus. Varikoziteti submukozne unutrašnje hemoroidalne vene su vrlo česti kod žena.
I jedni i drugi, kada se suviše prošire, mogu izazivati čitav spektar simptoma, počev od nelagodnosti, svraba, iritacije, prolapsa (ispadanja), uklještenja, tromboze (bolnog otoka), pa sve do veoma ozbiljnog krvarenja. Krvarenje, naročito pri defekaciji, težina i peckanje u čmaru, krv na stolici u vidu kapi ili tankog mlaza. Spoljni hemoroidi se vide kao plavičasti, mekani i bezbolni čvorići. Unutrašnji se vide samo ako prolabiraju, pokazuju izraženu simptomatologiju.
Podeljeni su u zavisnosti od težine kliničke slike na četiri stadijuma:
- Hemorhoidi u prvom stadijumu krvare ali ne prolabiraju, ispadaju iz analnog kanala.
- Drugi stadijum se manifestuje prolapsom nodula van analnog kanala,obično tokom defekacije, ali se spontano vraćaju.
- Treći stadijum hemoroida zahteva manuelno vraćanje šuljeva u analni kanal nakon ispadanja nastalog tokom defekacije.
- Četvrti stadijum obeležavaju hemoroidi koji su konstantno van analnog kanala, ne mogu se manuelno vratiti i često tromboziraju ili se uvrću.
Najčešći faktori rizika su nasledni faktor, poremećaji probave, hronični zatvor, starost, lenja creva i naprezanje prilikom defekacije, način ishrane, gojaznost, povišen krvni pritisak, smanjena fizička aktivnost, dugotrajno sedenje, a neretko se javljaju i kod mlađih ljudi, naročito trudnica a ponekad i kod dece koja imaju probleme sa stolicom. Hemoroidi su vrlo česti i kod žena i kod muškaraca. Polovina populacije starosti iznad 50 godina ima hemoroide.
Lečenje hemoroida zavisi od simptoma kojima se oni ispoljavaju. Ono ima za cilj ponovno uspostavljanje normalne anatomije i funkcije, uz eliminaciju simptoma i tegoba. Postoji širok dijapazon terapijskih sredstava i metoda, ali isto tako, ne postoji jedan univerzalno najbolji način lečenja. Najbolji način lečenja se najčešće nalazi u kombinaciji različitih metoda, prilagođenih svakom pacijentu pojedinačno. Osnovni savet konzervativnog lečenja koji se daje svim pacijentima koji imaji probleme sa hemoroidima je upućivanje u zdrave dijetetske i higijenske navike. Izbegavanje zatvora i uspostavljanje redovnog ritma pražnjenja creva će sigurno ublažiti simptome, naročito krvarenje. Unos dovoljnih količina tečnosti, uz dijetu bogatu vlaknima će umanjiti rizik od nastanka opstipacije (zatvora).
U zavisnosti od stadijuma bolesti, propisuju se lekovi za lokalnu primenu (antihemoroidalne masti, kreme, čepići) i untrašnju sistemsku primenu, koji pomažu da dodje do redukcije ili otklanjanja svih pratećih tegoba (prestanka krvarenja, bola, peckanja, normalizacije zdravstvenog stanja i funkcije). Opravdana je, veoma efikasna i blagotvorna upotreba biljnih preparata kod problema hemoroida. U slučajevima kada postoji prolaps (ispadanje) hemoroida, lekovi i higijensko-dijetetski režim ne mogu adekvatno rešiti problem. Tada se prelazi na nešto radikalnije mere.
